Đúng như tên gọi của nó, màu sữa khi gặp hội chứng này thường có màu hồng, cam, nâu hoặc đỏ nâu, giống như nước từ một đường ống lâu ngày bị rỉ sét. Thật ra nếu mẹ cho con bú trực tiếp thì sẽ không bao giờ nhận biết được tình trạng này (không thấy, không biết, không lo). Việc nhìn thấy màu sữa như vậy khiến nhiều mẹ, nhất là các mẹ mới có con lần đầu, hoảng sợ và lo lắng không biết sữa của mình có an toàn khi cho con bú không. Tuy nhiên, trong cả hai trường hợp (cho bú trực tiếp hoặc vắt sữa ra bình cho con bú) thì sữa mẹ hoàn toàn an toàn cho con.
Tại sao tình trạng này xảy ra?
Đây là tình trạng tạm thời và sẽ tự hết trong vài ngày mà mẹ không cần làm gì cả, mẹ cũng không cần phải đợi khi sữa chuyển sang màu “bình thường” mới cho con bú trở lại. Hội chứng đường ống rỉ sét là kết quả của máu cũ đọng lại trong ống dẫn sữa (milk ducts). Tại sao có máu trong ống dẫn sữa? Thông thường đối với mẹ mang thai, nhất là các mẹ mang thai lần đầu thì đây là thời gian có nhiều thay đổi lớn ở vú, các tuyến sữa bắt đầu thay đổi về kích cỡ để chuẩn bị cho việc sản xuất sữa sau này. Vú sẽ lớn và căng hơn vì các tuyến sữa cũng như ống dẫn sữa phát triển rất nhanh, dẫn đến lưu lượng máu gia tăng, làm cho đường kính ống dẫn sữa căng giãn ra và có thể ra chút máu (Vascular engorgement), ttương tự như bụng bầu của mẹ dễ bị rạn khi em bé ngày càng lớn. Khi mẹ sinh bé và cho con bú, máu sẽ theo ra cùng với sữa mẹ và có màu như màu ống nước sắt lâu ngày.
Một số nguyên nhân khác:
Nứt cổ gà/nứt đầu ti: Do tư thế và khớp ngậm sai, bé ngậm phần lớn núm vú nên gây chảy máu.
Núm vú hoặc vú bị tổn thương: Các động tác nhồi, ép bầu vú quá mạnh có thể làm tổn thương các mạch máu bên trong vú, máu theo sữa ra ngoài.
Viêm tuyến vú (mastitis): Viêm tuyến vú, vú bị nhiễm trùng gây sưng, đau và chảy máu.
U nhú (Papillomas): Đây là những u lành trong vú, cụ thể là ở ống dẫn sữa (intraductal papillomas), máu có thể theo sữa ra ngoài.
U nhú (Papillomas): Đây là những u lành trong vú, cụ thể là ở ống dẫn sữa (intraductal papillomas), máu có thể theo sữa ra ngoài.
Chế độ ăn uống của mẹ: Mẹ ăn nhiều củ dền đỏ, thực phẩm có màu vàng, hoặc cam thì sữa mẹ cũng có chút màu đỏ/hồng hoặc nâu.
Điều trị:
Vì những lý do nêu trên nên không cần điều trị cụ thể dành cho hội chứng này mà nó sẽ tự hết sau vài ngày hoặc một tuần.
Đối với những nguyên nhân gây ra hội chứng này đến từ việc khớp ngậm và tư thế bú sai thì mẹ cần điều chỉnh lại, nếu là do việc nhồi ép vú gây tổn thương thì mẹ ngưng những động tác này.
Tư vấn:
Việc tư vấn khi mẹ gặp hội chứng này rất quan trọng, ảnh hưởng không nhỏ đến tâm lý của người mẹ, do đó tư vấn viên cần có kỹ năng giao tiếp hiệu quả, tránh gây hoảng sợ cho mẹ. Tuy nhiên bản thân người tư vấn cũng cần trang bị cho mình kiến thức cơ bản để tự tin truyền tải thông tin cho người mẹ và gia đình của họ. Thể hiện sự đồng cảm, quan tâm, đồng thời cách nói chuyện cần có sự tự tin chuyên nghiệp sẽ giúp người mẹ vượt qua sợ hãi, lo lắng và tiếp tục cho con bú.
Nguồn tham khảo:
- Blood-Stained Colostrum and Human Milk during Pregnancy and Early Lactation (Israel Barco, MªCarmen Vidal, José Barco, Àngels Badia, Mercè Piqueras, Antonio García and Antoni Pessarrodona, DOI: 10.1177/0890334414539041)
- Verywell Family
- BellyBelly
