1. Lâu nay muốn nhắc đến một từ dùng sai trong cộng đồng mà chưa có dịp. Đó là từ “TỪ KHÓA” mà tiếng Anh gọi là “KEY WORDS”
“Key words” mà dịch là “Từ khóa” là SAI!
Vì sao?
Vì nếu là “khóa” thì làm sao “mở” được? Trong khi đó khi gõ “key words” thì mục đích là để tìm được gì đó, chẳng hạn nếu gõ “breastfeeding” thì sẽ tìm được nhiều đề tài về breastfeeding. Như vậy tức là “mở” chứ không thể nào “khóa” được.
“Key” tiếng Anh có nghĩa là “chìa khóa” mà chìa khóa thì mục đích còn dùng để “mở” chứ không chỉ để “khóa”. Khi ta gõ “key words” trong Google thì ta mong sẽ “mở” ra được cái ta cần chứ không phải để “khóa” lại (nếu “khóa” thì tìm kiếm làm gì cho mệt). Do đó, trong trường hợp này “key” có nghĩa là “mở” chứ không phải là “khóa”.
“Key” cũng có nghĩa là “chính yếu, quan trọng” chẳng hạn như “key role” (vai trò quan trọng).
Bản thân mình cũng từng dùng “từ khóa” như một thói quen. Nhưng sau này nghĩ lại thấy mình cần phải thay đổi.
Có lần mình hỏi cô giáo là “Bây giờ người Việt mình ai cũng có thói quen dùng “từ khóa”, bây giờ nếu em dịch thành “từ mở” thì nghe chắc lạ tai lắm, sợ không ai hiểu.”
Cô giáo trả lời: “Em là một thông dịch viên chuyên nghiệp thì em cần phải dùng từ chuyên nghiệp, dùng từ đúng. Vì bản thân việc dịch thuật có nghĩa là truyền tải chính xác ý nghĩa của ngôn ngữ nguồn (source language” sang ngôn ngữ đích (target language). Đó mới chính là bản chất của translation.”
Nào, từ bây giờ nên thay đổi cách gọi tên thôi, hãy dùng “từ chính” “từ mở” thay vì “từ khóa”.
(Khi post bài này xong lên Facebook thì có bạn đề nghị là nên dùng “từ chìa khóa” vì cũng dễ hiểu.)
2. TỰ SƯỚNG
Nghĩa tiếng Việt của từ “tự sướng” mang hàm ý “tự làm cho mình có cảm giác sung sướng”, lâu nay vẫn có hàm ý từ tiếng Anh của từ “masturbate” tức là “thủ dâm”. Khi Facebook trở nên phổ biến thì nó mang nghĩa khác, nhằm chỉ hành động tự chụp hình bản thân rồi đăng lên Facebook.
Tuy nhiên, cái nghĩa “nguyên thủy” thì vẫn còn đó!
Mình rất dị ứng với cách dùng từ như vậy. Bản thân việc “masturbate” không có gì là “tội lỗi” nhưng hành động masturbation mang tính chất rất riêng tư, giống như sex giữa 2 người vậy. Ngoại trừ những website hay channel của người lớn thì không ai “làm chuyện riêng” rồi post lên mạng để khoe cả.
Nếu dịch từ “selfie” từ tiếng Anh thấy dài quá (nghĩa là tự chụp hình rồi đăng lên mạng) thì vẫn có thể giữ nguyên từ gốc, cớ sao lại phải sáng tác ra một cái từ chẳng ăn nhập gì với việc “tự làm cho mình sung sướng” như vậy.
3. TỰ KỶ
Tự kỷ là một bệnh, tức là Austism. Cha mẹ nào nghe nói đến từ này cũng sợ. Mình không đưa định nghĩa của bệnh này nhưng chắc chắn mọi người cũng biết chứng bệnh đó như thế nào.
Vậy mà từ này được sử dụng rất là phổ biến.
Có lẽ mình khó tính quá chăng? Nhưng mình đang nghĩ về những người bạn có con bị tự kỷ.
